Goede doelen zijn big business. Vandaar de uitgekiende brieven en mails om ons te verleiden tot een donatie. Laatst kreeg ik weer zo’n vertederende brief: men miste mij. Dat stond tenminste bovenaan. Maar verderop in de brief bleek de schrijver de plank te hebben gemist.
Ook ik ga wel eens voor de bijl. Helaas geldt in de goededoelenbranche: donaties uit het verleden zijn een garantie voor jarenlange stalking. Zo ook door Milieudefensie. De brief die ik van deze milieuclub ontvang, begint met een aandoenlijk ‘We missen je’ boven de brieftekst. Wat volgt, is een tekst die mij oproept ‘mee te vechten’, zodat ‘we onze krachten bundelen’ in ‘de strijd’ voor een betere wereld. Ik hoef daarvoor alleen maar ‘te geven wat ik kan missen’.
Beeldspraak die versterkt
Alhoewel de militante toon me wat tegenstaat, is die niet verkeerd gekozen. Sterker nog, de beeldspraak onderstreept waar de organisatie voor staat, net als de naam: defensie. Defensie veronderstelt immers oorlog. En wie verdedigt, moet wel strijd leveren, krachten bundelen om samen sterk te staan en oproepen om mee te vechten. Die hele wij-zij-retoriek past daarbij: het is keer op keer een probaat middel gebleken om het volk, in dit geval ‘ons, gewone Nederlanders’, oorlogsklaar te maken. Kortom, de brief is een mooi voorbeeld van coherente beeldspraak: het geheel versterkt elkaar.
Helaas volhardt de schrijver daar niet in. Want waartegen strijdt Milieudefensie dan? Tegen ‘de vervuilers’ natuurlijk! Tegen ‘multinationals als Shell’ die winst maken ‘ten koste van het klimaat’. Door onder meer hun toedoen gaat ‘voor onze ogen (…) ons land kapot’. En dus moeten ‘de vervuilers (…) betalen voor de schade die ze aanrichten’. En wij, gewone Nederlanders, moeten daarvoor allemaal ons best doen. Niet ons gewone beste, nee, ‘ons stinkende best’. Ho, wacht even…
Vervuiling in de tekst
Moet ik mijn stinkende best doen om de vervuilers aan te pakken? Werk ik aan die ‘mooie en gezonde wereld’ door mijn stinkende best te doen?! Dat klinkt nogal onlogisch. Of, in de beeldspraak van Milieudefensie: nogal tegenstrijdig. Al die gedelegeerden die in december 2018 naar de klimaattop in Katowice vlogen met extra charters en privéjets, die deden stinkend hun best.
Stinkend je best doen voor het milieu. Het is een schoolvoorbeeld van een beeldspraakbreuk. Wat nog het meest verbaast, is dat niemand bij Milieudefensie deze vervuiling in de tekst heeft opgemerkt.
De brief is gelukkig recyclebaar en belandt dan ook bij het oud papier. En dat ik word gemist, levert een lekker warm gevoel op. Zonder dat de kachel aan hoeft. Dat is dan weer pure milieuwinst.